Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Smyrnium perfoliatum & Orchis mascula

fotò
fotò
Àpi-fèr(-perfoulia)

Smyrnium perfoliatum

Apiaceae Umbelliferae

Autre noum : Àpi-bouscas.

Noms en français : Maceron de Crète, Maceron perfolié.

Descripcioun :
L'àpi-fèr-perfoulia s'atrovo quasimen qu'en Prouvènço séusouso, aqui trachis dins li prado umido e proche dis oustau. Douno d'èr au coumun àpi-fèr, Smyrnium olusatrum, pamens se recounèis eisa à si fueio qu'embrasson la cambo e si pichot fru (2 à 4 mm) gaire rufa.

Usanço :
Coume pèr soun cousin, l'àpi-fèr, tout se pòu manja dins la planto, cue o crus : la racino e li fueio (blanchido), li flour (chaplado dins l'ensalado o adoubado dins lou vinaigre), li tijo (pelado). Li grano podon remplaça lou pebre. Èi peréu di proun vertuouso, ajudo à la digestioun e à manja, fai pissa, èi bono contro lou mau d'os. Tambèn aquest àpi-fèr èi depuratiéu....

Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Smyrnium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 7 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Abriéu à jun

Liò : Prado umido - Escoumbre e proche dis oustau - Bos clar
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Smyrnium perfoliatum L., 1753

fotò
fotò
Erbo-de-la-Pandecousto

Orchis mascula

Orchidaceae

Autre noum : Coulos-de-gat.

Noms en français : Orchis mâle, Satyrion mâle.

Descripcioun :
L'erbo-de-la-Pandecousto trachis dins li bos clar e li prado dins li relarg un pau umide ; se vèi pas dins li garrigo prouvençalo ounte s'atrobo soun cousin, la damisello, Orchis olbiensis. Se recounèis à sa labreto di tres partido e à soun esperoun un pau pu long.

Usanço :
Se sèmblo pas èstre utilisa au nostre, li cabosso soun emplegado en Turquìo e au Proche-Óurient pèr adouba, emé d'aigo e de sucre, lou salep, bevendo au goust de vaniho contro lou mau de garganto e la fatigo. La planto èi dicho peréu acalouranto (principe di signaturo). Ramenten que "orchis" en grè (Théophraste -372 -287) vòu dire roubignòli en raport emé li dos cabosso.

Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Orchis
Famiho : Orchidaceae


Ordre : Asparagales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Vo
Abriéu à jun

Liò : Blachiero - Iéusiero - Prado - Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Orchis mascula (L.) L., 1755

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RR
ges
C
RR
RR
CC
CC
CC

Smyrnium perfoliatum & Orchis mascula

ges
ges
ges
RRR
C
RR
ges
ges

Coumpara Àpi-fèr(-perfoulia) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Erbo-de-la-Pandecousto emé uno autro planto

fotò